Η παιδεια των Ελληνων ειναι σημαντικη γιατι καταφερνει να κανει εναν ανθρωπο πιο..Ανθρωπο!Ο τομεας της φιλιας ειναι ακρως σημαντικος για ολους μας και ειναι ενα θεμα που φυσικα οι Ελληνες το ειχαν αναλυσει απισταμενα και διεξοδικα.Θα ακολουθησουν φυσικα και αλλα θεματα παρεμφερη,οπως αυτο του Ερωτα και του Γαμου,θεσμους και καταστασεις αρρηκτα συνδεδεμενες με την ανθρωπινη υπαρξη και της ενταξη της στο κοινωνικου συνολο.
Η φιλια λοιπον ειναι δωρο ακριβο και ευτυχημα σπανιο,εχοντας ταυτοχρονα παναρχαιους τιτλους ευγενειας.Η φιλια ειναι θησαυρος του ωριμου και αξιου ανθρωπου και προσφερεται επισης σε εναν ωριμο και αξιο ανθρωπο.Με την φιλια συνδεονται οσοι ξερουν να εκτιμισουν και να εμπιστευθουν στον ανθρωπο σαν ανθρωπο.Δεν βλεπουμε στον φιλο την οικονομικη του δυνατοτητα ουτε καποια πολιτικη δυναμη,αλλα λογαριαζουμε την ηθικη ποιοτητα του ατομου.Θα αρκεσθω να παραθεσω την αναλυση του θεματος απο εναν κορυφαιο Ανθρωπο και φιλοσοφο που εχει περασει ποτε απο την ανθρωποτητα,οχι βαφτιζοντας τον αυθεντια(παροτι ειναι,θα αποφυγω να τον παρουσιασω ετσι)αλλα θεωρωντας τον ως εναν εγγυητη που εχει αδιαφιλονεικητα τα πνευματικα και ιστορικα αριστεια.
Ο Αριστοτελης λοιπον λεγει την φιλια "αναγκαιοτατην",πρωτα για τους νεους που τους βοηθα να μην κανουν σφαλματα,δευτερον για τους ηλικιωμενους οι οποιοι χρειαζονται την παρεα και την φροντιδα του φιλου και τριτον,στην ακμη της ηλικιας ο φιλος ειναι βοηθος προς καλες πραξεις.Η φιλια μας λεγει ειναι πολυτιμοτερη απο την δικαιοσυνη.Αυτη συγκρατει συμπαγεις τις πολεις.Ο
ταν ειμαστε φιλοι με τους συμπολιτες μας δεν χρειαζομαστε την δικαιοσυνη αφου θα συμπεριφερομαστε με τον καλυτερο τροπο.Τι ειναι φιλια?Ευνοια μας λεει ο Σταγειριτης φιλοσοφος,να εχεις δηλαδη καλες διαθεσεις απεναντι σε καποιον,να επιζητεις την συντροφια του και να θελεις της ευτυχια του.Να τον αγαπας και να τον τιμας αλλα και εκεινος να ανταποδιδει τα συναισθηματα.(Ευνοια εν αντιπεπονθοσιν)
Διακρινει λοιπον ο Αριστοτελης τριων ειδων φιλιες.Πρωτη ειναι η "δια το χρησιμον",δευτερη ειναι η "δι΄ ηδονην" και η τριτη ειναι η ουσιαστικοτερη εξ ολων.Στην πρωτη περιπτωση συνδεομαστε με εναν ανθρωπο επειδη ειναι ο ενας μας χρησιμος για τον αλλον.Παραδειγμα ειναι η εργασιακη σχεση,η επαγγελματικη κ.τ.λ.Καποιος δηλαδη που εχει σχεση με τον αλλον επι σκοπου και οφελους.Στην δευτερη,διατηρουμε σχεση με καποιον επειδη μας κανει συντροφια και μας διδει καποια ευχαριστηση.Παραδειγμα δεν εχω τι να κανω μια μερα και παιρνω καποιον για ενα σινεμα η' φιλικα ζευγαρια που η φιλια τους εγκειται στις εξοδους και στις διακοπες και τιποτα παραπερα.Αυτες οι δυο φιλιες ειναι προσκαιρες και εφημερες,τυχαιες και οχι ουσιαστικες.Ο λογος ειναι επειδη το χρησιμο παντα υποκειται στην μεταβολη.Ο,τι ειναι χρησιμο σημερα για μενα δεν θα ειναι αυριο που θα αλλαξουν οι συνθηκες της ζωης μου.Αλλαζουν οι προτιμησεις στις διασκεδασεις,αλλαζει η αντιληψη,αλλαζει ο χρονος δια
σκεδασης.Οι φιλιες αυτες λοιπον ειναι ευδιαλυτες.Του τριτου ειδους ο φιλικος δεσμος ειναι η ουσιαστικη και ακαταλυτη φιλια.Κανω σε καποιον συντροφια,τον τιμω,τον αγαπω και αυτος το ιδιο χωρις να περιμενουμε καποιο ωφελος,ουτε επειδη μου ειναι ευχαριστος,αλλα επειδη οντας ο καθενας μας αυτος που ειναι μοιαζουμε ο ενας με τον αλλο.Η ομοιοτητα μας βρισκεται στην ανθρωπινη αξια μας,στο υψηλο ποιον της ανθρωπιας μας.ΚΑΤ'ΑΡΕΤΗΝ ΟΜΟΙΟΙ λεγει ο Αριστοτελης στα ηθικα του.Αρετη δεν ειναι στα Ελληνικη χειλη μια ορισμενη κατα το περιεχομενο της ηθικη ιδιοτητα,συμφωνα με την σημερινη μας αντιληψη,αλλα γενικα το ποιον,το ηθος ενος ανθρωπου.Η ΤΕΛΕΙΑ ΛΟΙΠΟΝ ΦΙΛΙΑ ΕΙΝΑΙ ΣΥΝΑΝΤΗΣΗ ΚΑΙ ΔΕΣΜΟΣ ΔΥΟ ΠΡΟΣΩΠΩΝ ΠΑΝΩ ΣΤΗΝ ΙΔΙΑ ΑΞΙΟΛΟΓΙΚΗ ΚΛΙΜΑΚΑ ΗΘΙΚΗΣ.Θεμελιο και εγγυηση αυτης της σχεσης ειναι η αρετη,η οποια δεν αλλοιωνεται ουτε φθειρεται στον χρονο.Φυσικα γινεται κατανοητο πως αναγαγονται και ισχυουν τα ιδια δεδομενα και στις σχεσεις αντρων-γυναικων.Μονο με γνωμονα τα ανωτερω μπορουμε να μιλαμε για υγιεις ανθρωπινες σχεσεις.
Ο ανθρωπος εχει αναγκη απο συμπαρασταση.Αυτη η συμπαρασταση οταν πρ
οσφερεται με πνευμα αμοιβαιοτητας και αισθηματα αγαπης και γινεται δεκτη απο αξιους ανθρωπους,τοτε παραγεται το εργο και η δοξα της αληθινης φιλιας.Εκεινος που δεν ευτυχησε να γνωρισει τετοια συμπαρασταση,εχει βγει εξω απο την ευκρατη ζωνη του ανθρωπου και γινεται απανθρωπος.Αργα η γρηγορα θα δει τις συνεπειες της υπεροψιας του.Οπως οι τελειοτεροι οργανισμοι ειναι πιο ευπροσβλητοι απο μια νοσο,οπως τα ευγενη ποτα αλλοιωνονται αμεσως με την παραμικρη προσμειξη ακαθαρτων ουσιων,ετσι και η φιλια ειναι εξαιρετικα ευαισθητη και δεν αντεχει την νοθευση της ιδιοτελειας,της αντιζηλιας και του φθονου,παραγωγα αρνητικα του εγωισμου.Η φιλια ειναι ενας δεσμος χωρις ελαστικοτητα,δεν λυγιζει..σπαζει.Γι αυτο θελει πολυ προσοχη καθως ειναι και σπανια..
Ο Δάμωνας και ο Φιντίας. Φίλοι πιστοί και αχώριστοι. Κάποτε ο Φιντίας κατηγορήθηκε βαριά και καταδικάστηκε σε θάνατο. Κλεισμένος στη φυλακή, ζήτησε από τον άρχοντα τη χάρη να του δώσει τρείς μέρες άδεια να πάει στο χωριό του να παντρέψει την αραβωνιασμένη αδερφή του και όταν γυρίσει να τον σταυρώσει. Θα σου φέρω κάποιο φίλο μου για εγγυητή, του είπε. Θα μπεί αυτός για μένα στη φυλακή. Και εάν δε φανώ εγώ συνεπής, θα δεχτεί να σταυρωθεί εκείνος. Περίεργος ο άρχοντας να ιδεί εάν υπάρχει άνθρωπος που θα θελήσει να εγγυηθεί σε μια τόσο δύσκολη περίσταση, δέχτηκε.
ΑπάντησηΔιαγραφήΟ Φιντίας κάλεσε αμέσως το φίλο του το Δάμωνα. Πρόθυμα δέχτηκε αυτός τον όρο της εγγύησης. Κλείστηκε στη φυλακή και ο Φιντίας έφυγε για το χωριό του. Κόντευε να περάσει και η τρίτη μέρα της προθεσμίας και ο Φιντίας ακόμα να φανεί. Άρχιζαν να ετοιμάζουν τα σύνεργα της σταύρωσης που θα γινόταν με το ηλιοβασίλεμα. Όλοι αγωνιούσαν, εκτός από το Δάμωνα. Αδιάφορος αυτός βάδιζε στον τόπο, που είχε στηθεί ο σταυρός. Ξαφνικά ακούστηκαν φωνές από μακριά και φάνηκε κάποιος που έτρεχε, κουνώντας ψηλά τα χέρια. Ήταν ο Φιντίας. Ήρθε πάνω στην τελευταία στιγμή. " Ξεκίνησα " είπε " πολύ πρωί για να έρθω νωρίς. Με έπιασαν όμως στο δρόμο ληστές και ώσπου να τους ξεφύγω βράδυνα. Ελευθερώστε το φίλο μου εγγυητή και σταυρώστε εμένα. Κατάπληκτος ο άρχοντας, χάρισε στο Φιντία την ποινή και παρακάλεσε τους τόσο καλούς και πιστούς φίλους να τον πάρουν και εκείνο στην παρέα τους ".
*ΠΟΙΟΥ ΦΙΛΟΝ ΟΣΤΙΣ ΑΡΙΣΤΟΣ ΑΡΕΤΗ* . (Σόλωνας από Αθήνα) . Δελφικό Παράγγελμα . Φίλο σου κάνε εκείνον, που είναι άριστος στην αρετή .
ΑπάντησηΔιαγραφή«Φιλία εστί μία ψυχή εν δυσί σώμασιν ενοικουμένη.»
Η αγάπη/φιλία είναι μία ψυχή που κατοικεί σε δύο σώματα.
— Αριστοτέλης
Ο Επίκουρος ύμνησε περισσότερο από κάθε άλλον τη φιλία και τη ζωή.
Η σχολή του, ο Κήπος, ήταν μια κοινότητα Φίλων και συμφιλοσοφούντων, με την ολοκληρωμένη έννοια της λέξης. Δεν είχε τη θρησκευτική αυστηρότητα των μελών παρόμοιων φιλοσοφικών σχολών, όπως για παράδειγμα η Πυθαγόρεια κοινότητα. Ήταν μια κοινότητα ανθρώπων που φιλοσοφούσαν «διάγοντας βίον λιτόν» στηριγμένο στη φιλία και την ισότητα. Μέλη του Κήπου ήταν άνδρες και γυναίκες, ελεύθεροι και «δούλοι» χωρίς καμιά διάκριση. Αρκούνταν ακόμα και σε ένα κομμάτι ψωμί και λίγο νερό και η ζωή τους έπλεε σε πελάγη ευδαιμονίας.
Απ’ όλα τα αγαθά που παρέχει η Σοφία για έναν ευτυχισμένο βίο το μεγαλύτερο είναι η απόκτηση της φιλίας, έλεγε ο μεγάλος φιλόσοφος. Αρετή σημαίνει να έχεις την ικανότητα να αρμόζεις, να ωφελείς, να συνδέεις, να αρέσεις, να είσαι ανώτερος και όσο πιο ηθικός μπορείς. Κάθε φιλία
από μόνη της είναι αρετή, αρχικό της κίνητρο όμως είναι η ωφέλεια. Δεν έχουμε τόσο ανάγκη από τη βοήθεια των φίλων όσο από την πίστη ότι θα μας προσφέρουν τη βοήθειά τους όταν την έχουμε ανάγκη. Φίλος, έλεγε ο Επίκουρος, δεν είναι ούτε αυτός που επιδιώκει διαρκώς το όφελος από μία φιλία, ούτε εκείνος που ποτέ δεν συνδέει το όφελος με τη φιλία. Κι αυτό γιατί ο ένας καπηλεύεται με αντάλλαγμα τη φιλία και ο άλλος ξεκόβει κάθε ελπίδα για το μέλλον.