ΣΠΑΡΤΗ-ΚΑΠΙΤΑΛΙΣΜΟΣ

Πολλοι ειναι αυτοι που κατα καιρους εχουν κανει το "λαθος" να μπερδεψουν το πολιτικο συστημα της Σπαρτης με καπιταλιστικες ολιγαρχικες κοινωνιες.Πολλοι θελουν να νομιζουν πως στην Σπαρτη καποιοι λιγοι "εξυπνοι"ειχαν στα χερια τους την εξουσια και τον πλουτο.Θα γραψω ενα διαλογο απο το εξαιρετικο βιβλιο "ΕΡΜΟΚΟΠΙΔΕΣ" του Μπαλτακου,που γινεται μεταξυ δυο Σπαρτιατων,χαρακτηρες του βιβλιου,οπου ο ενας εχει αναλαβει μια αποστολη στην Αθηνα,και του δινεται η δυνατοτητα να την μελετησει..
<<....-Λαβαμε εντολη να προσεγγισουμε και να διεισδυσουμε σε μια απο τις εταιριες ολιγαρχικων.
-Τι ειναι οι εταιριες;
-Ομιλοι,μυστικες ομαδες ολιγαρχικων,με πολιτικα κινητρα και βλεψεις.Ασχολουνται μονο με την υπονομευση της Αθηναικης δημοκρατιας.Τελικο στοχο εχουν φυσικα την καταληψη της εξουσιας.Ειναι φιλολακωνες.
-Γιατι ειναι φιλολακωνες;
-Πιστευουν πως το δικο μας πολιτευμα δεν ειναι δημοκρατικο!
-Γιατι το πιστευουν αυτο;Ειναι ανοητο.
-Ισως επειδη διατηρουμε τον θεσμο της βασιλειας.
-Μα δεν γνωριζουν οτι οι δυο βασιλεις ειναι μονο επικεφαλης τους στρατου και απλα μελη της γερουσιας,χωρις αλλες εξουσιες;Δεν ξερουν οτι υπαρχει η Απελλα* και καθε σημαντικη αποφαση πρεπει να ληφθει εκει;
-Το ξερουν.Ξερουν ομως πως στην Σπαρτη δεν υπαρχουν πολιτικες παραταξεις.Κυβερνουν οι Γερουσια και οι Εφοροι,χωρις αντιπολιτευση.
-Ναι,αλλα οι εφοροι και η γερουσια εκλεγονται απο την Απελλα.Τι ολιγαρχικο εχει αυτο;
-Τιποτα,αυτους ετσι τους συμφερει και ετσι διαδιδουν,πως η Σπαρτη ειναι ολιγαρχικη.Γνωριζουν οτι δεν ανταποκρινεται στην πραγματικοτητα αλλα παρ'ολα αυτα επιμενουν.
-Αυτοι ομως ειναι πλουσιοι,αριστοκρατες.Στην Σπαρτη ουτε πλουσιοι υπαρχουν,ουτε αριστοκρατες.Μονη αριστοκρατια που δεχομαστε ειναι η αριστοκρατια της αρετης.Αρετη στην ζωη,αρετη στην μαχη.Αυτους εκλεγουμε,τους εναρετους.Οποιος επιδιωκει την εξουσια η' απεδειχθει αναξιοπρεπης στην ζωη του,δεν εχει καμια αλπιδα να αναλαβει καποια εξουσια.Τι σχεση εχει το δικο μας πολιτευμα με τις δικες τους πολιτικες αποψεις;Αληθεια,ποιες ειναι οι αποψεις τους πραγματι;
-Πολυ απλες.Οι πλουσιοι μονο δικαιουνται να κυβερνουν.Αυτη ειναι η βασικη θεση.Ολα τα αλλα που λενε ειναι φτιασιδωματα για να συσκοτουν την πραγματικοτητα θελοντας να επιβαλλουν στους συμπολιτες τους ενα πολιτευμα που θα εξυπηρετει τα συμφεροντα των λιγων ευκαταστατων,σε βαρος εννοειται των υπολοιπων.
-Πως ομως εξισορροπουνται αριθμητικα οι λιγοι πλουσιοι με τους πολλους μη πλουσιους;
-Δεν εξισορροπουνται.Οι ολιγαρχικοι ειναι λιγοτεροι.Εχουν ομως στα χερια τους τη δυναμη του πλουτου.Αρα,μπορουν να δελεαζουν,να παρασερνουν,να εξαγοραζουν,να παραπλανουν,διαμορφωνοντας υπερ τους,τελικα, την αποψη των ανθρωπων που ανηκουν σε αλλες κοινωνικες ταξεις απο την δικη τους.Ετσι επιβιωνουν πολιτικα,πολλες φορες με τετοια ανεση,ωστε να απειλουν ακομα και με καταλυση της δημοκρατιας.
-Αρα ειναι θεμα παιδειας.
-Ποιο ειναι θεμα παιδειας;
-Η αποφυγη της παραπλανησης των πολλων.Οι πλουσιοι ποδηγετουν πολιτικα τους αλλους.Αρα η παιδεια των πολλων ειναι πλημμελης πολιτικα,γι'αυτο η παραπλανηση τους ειναι εφικτη πρακτικα.
-Ναι,αλλα και την παιδεια την ελενχουν οι πλουσιοι,οποτε τι νοημα εχει κανεις να συζηταει γι'αυτην;Ειναι πολιτικα αιχμαλωτοι.
-Το αντιλαμβανοναι.Ευτυχως που στην δικια μας πολη δεν υπαρχουν νομισματα,αρα ουτε πλουσιοι ουτε φτωχοι.Αλλιως,θα ειμασταν και εμεις σαν τους Αθηναιους.Θα μισουσαμε και μεις ο ενας τον αλλον μονο και μονο λογω διαφορετκων αποψεων.Ετσι ομως δεν εχει κανενα νοημα να κατοικεις στην ιδια πολη.
-Δεν ειναι μισος εξαιτιας διαφορετκων αποψεων.Αυτη ειναι η εξωτερικη πλευρα του φαινομενου.Το μισος οφειλεται στα διαφορετικα οικονομικα συμφεροντα που εχει ο καθενας.Αυτα ειναι που προκαλουν αντικρουομενες πολιτικες θεσεις και εμφυλιους σπαραγμους.
-Αρα το χρημα και η συσσωρευση του δημιοργουν το προβλημα.
-Ακριβως.
-Υποθετω λοιπον πως ειχε δικιο ο Λυκουργος που απαγορευσε το χρημα.
-Δικιο ειχε οταν επεβαλλε την περιουσιακη ισοτητα,την ισοτητα των κληρων.Πρεπει να ζησεις στην Αθηνα να καταλαβεις ποσο δικιο ειχε.Οι ανθρωποι αυτοι εχουν την περιεργη μανια να θεωρουν σημαντικους εκεινους που εχουν περισσοτερα χρηματα απο τους αλλους.Οι πλουσιοι αντι για χλευασμο,εισπραττουν καταξιωση και αναγνωριση.Το γεγονος οτι αυτοι εχουν την μεγαλυτερη μεριδα του συνολικου πλουτου της πολης,δεν φαινεται να ενοχλει κανεναν,ακομη και εκεινους που στερουνται τα κυριως αγαθα,παρακολουθοντας απαθεις την ματαιη συσσωρευση των αγαθων απο τους αλλους.Ωστοσο,θα ηταν καπως λογικο αν καταξιωνοντουσαν ανθρωποι που με πολυ κοπο,αναληψη κινδυνου και σοφες επιλογες συγκεντρωσαν αυτον τον πλουτο.Παρατηρειται ομως να θαυμαζουν και τα παιδια των πλουσιων που βρηκαν ετοιμη την περιουσια,καθως και οσους με αδικους τροπους αποκτησαν χρηματα...Η κατοχη πλουτου ασκει μια περιεργη γοητεια στο αθηναικο πληθος...>>
Η Σπαρτη,εχει τεραστια αποσταση απο τις αλλες Ελληνικες Πολεις σε ολους τους τομεις.Ξανατονιζω τα λογια του Λιαντινη.."..Η νομοθεσια του Λυκουργου δημιουργησε ενα τυπο ανθρωπου τελειως ασυμετρο και ανεφικτο απεναντι στα γνωρισματα του σημερινου ανθρωπολογικου μοντελου.Στη Σπαρτη η σκληροτητα του ανθρωπου απεναντι στον εαυτο του-πραγμα που αν δεν ακυρωνει,οπωσδηποτε μετριαζει τη σημασια της σκληροτητας του ανθρωπου απεναντι στον συνανθρωπο-αγγιξε τα ορια μιας τρισευγενης θηριωδιας!Σαν κρατος δεν ειχε πολιτευμα η Σπαρτη μας λεει η Πλουταρχος αλλα ζωη ανθρωπου που ζει συνεχως μεσα στην τραχυτητα της γνωσης και της μοναξιας."


*Η απέλλα ήταν η συνέλευση των πολιτών στην αρχαία Σπάρτη. Από αρχαίους ιστορικούς αναφέρεται και ως εκκλησία, όπως κατά κανόνα στις αρχαίες ελληνικές πόλεις-κράτη. Καθεστώς σπαρτιάτη πολίτη και κατά συνέπεια δικαίωμα συμμετοχής στην απέλλα είχαν όσοι Λακεδαιμόνιοι ήταν 30 ετών ή μεγαλύτεροι.Η απέλλα ενέκρινε όλες τις σημαντικές αποφάσεις (κήρυξη πολέμου, συμμαχίες και συμφωνίες με άλλες πόλεις, απελευθέρωση ειλώτων), εξέλεγε τα μέλη της γερουσίας και πιθανότατα τους εφόρους, ενώ μπορούσε ακόμα και να ορίσει ή να παύσει βασιλείς, σε περίπτωση αμφισβητήσεων ή ερίδων. Η δημοκρατικότητα του σώματος περιοριζόταν όμως σημαντικά από τη διαδικασία, η οποία δεν επέτρεπε σε πολίτες να υποβάλουν πρόταση ή αντιπρόταση νόμου ή υποψηφίους σε εκλογές για κάποιο αξίωμα. Η αρμοδιότητα της απέλλα' ήταν μόνο να εγκρίνει ή να απορρίπτει προτάσεις της γερουσίας, ενώ τα μέλη της έπαιρναν το λόγο μόνο μετά από έγκριση των εφόρων. Η εκλογή για την αποδοχή ή απόρριψη προτάσεων γινόταν δια βοής. Μόνο αν ο προεδρεύων είχε αμφιβολία ως προς την ένταση των φωνών χωρίζονταν οι υποστηρικτές της κάθε άποψης και γινόταν καταμέτρηση.