ΣΚΟΠΟΣ ΤΗΣ ΖΩΗΣ..

Ποιος ειναι ο σκοπος της ζωης του ανθρωπου;Αυτο το ερωτημα θεωρω πως ειναι η πεμπτουσια των ερωτηματων για τον ανθρωπο.Φυσικα,ενα τετοιο φιλοσοφικο προβλημα τεραστιων διαστασεων,εχει αναλυθει επισταμενα απο τους Ελληνες και γι'αυτον τον λογο αποφασισα να παραθεσω τις θεσεις απο δυο Ελληνες φαινομενικα αντιθετης φιλοσοφικης κοσμοπροσεγγισης ,προκειμενου να εξετασουμε την ευρεια αξιολογικη κλιμακα του θεματος.Ο Αριστοτελης ειναι ο θεμελιωτης του ορθολογισμου που θετει ως ανωτερη επιδιωξη την γνωση ως αυτοσκοπο,σε αντιθεση με τον Επικουρο που την γνωση την θεωρει απλα μεσο για να μην υποφερει ο ανθρωπος απο βλακωδες και θρησκοληπτικες σκεψεις και να μην αφηνει τον δογματισμο να του καταστρεφει την ζωη.Ο Αριστοτελης ,θα μπορουσαμε να πουμε πως ανηκει στην "ιδεαλιστικη" σχολη,ενω ο Επικουρος στην "υλιστικη".Ο καθενας απο μας ειναι αμεσα τροποποιημενος συμφωνα με τις καταστασεις και τις εμπειριες που εχει ζησει.Αναλογως σε τι κατασταση ζεις διαμορφωνεις και την αναλογη προσωπικοτητα με τις αναλογες αντιληψεις.Οι δυο αυτοι φιλοσοφοι εζησαν σε εποχες που εγιναν συγκλονιστικες αλλαγες στον Ελληνικο κοσμο,καθως η "Πολις-κρατος"στα χρονια του Μ.Αλεξανδρου περνουσε στο παρελθον για να αφησει την θεση της στο ενιαιο κρατος της Ελλαδας υπο την ηγεσια ενος ανθρωπου,και αργοτερα,στα χρονια του Επικουρου,η δυναμη της Ελλαδος κατερρεε εκδηλωνοντας πληρως την παρακμη της.Την θεση της Πολις επαιρνε το μεγαλο εθνικο κρατος με τεραστιες πολιτικες,θρησκευτικες,κοινωνικες και οικονομικες συνεπειες στην καθημερινοτητα ολων.Ας δουμε τωρα τι υποστηριζουν οι δυο αυτοι Ελληνες για το ποιος ειναι ο σκοπος της ζωης.
Και οι δυο φιλοσοφοι συμφωνουν πως σκοπος του ανθρωπου ειναι η ευδαιμονια.Η διαφορα τους εγκειται στο οτι ο Αριστοτελης υποστηριζει πως η ευδαιμονια επιτυγχανεται με εναρετες πραξεις,ενω ο Επικουρος υποστηριζει πως επιτυγχανεται με την αταραξια της ψυχης,την ελλειψη δηλαδη σωματικων και ψυχικων πονων.Για τον Επικουρο η αρετη ειναι μεσον για μια ηρεμη και ευδαιμων ζωη και οχι αυτοσκοπος.Με γνωμονα πως την πολυτελεια την απολαμβανουν καλυτερα οσοι την χρειαζονται λιγοτερο,ο Επικουρος μας προτρεπει σε εναν τροπο ζωης γεματο αυταρκεια και λιτοτητα,οχι ομως με την ασκητικη εννοια της απαρνησης καθε πολυτελειας,αλλα στην επιδιωξη της συμμετοχης σε αυτην χωρις η ελλειψη της να μας προκαλει στερηση η' θλιψη.Επισης και ο Αριστοτελης μας τονιζει να επιλεγουμε πραγματα που εξαρτωνται απο μας και ειναι μεσα στις δυνατοτητες μας.Το μεγαλυτερο κερδος της αυταρκειας ειναι η ελευθερια.Αυταρκεια ομως που να κινηται σε μετρημενα πλαισια διοτι οποιος κινηται σε υπερβολες σχετικα με την λιτοτητα,σφαλλει το ιδιο με αυτον που ενδιδει στην αχρηστη πολυτελεια και τον ακαρπο ευδαιμονισμο.
Στα πολιτικα θεματα,ο Αριστοτελης προσδιοριζει σαν σκοπο της πολιτειας να ζουν καλα οι πολιτες και γι'αυτο προτασσει την ευημερια της πολιτειας απο αυτην του πολιτη.Αντιθετως,ο Επικουρος διδασκει πως η ευδαιμονια επιτυγχανεται μακρυα απο την συμμετοχη στα κοινα και πως πρεπει να επιδιωκουμε την ατομικη μας ευδαιμονια,αδιαφορωντας για οποιες κρατικες υποθεσεις.Ο σοφος δεν πολιτευεται λεει.Η διδασκαλια του απευθυνεται στον ανθρωπο και οχι στον "πολιτη".Η επιδιωξη πλουτου,δοξας και δυναμης που υπαρχει σε ατομα που ασχολουνται με κοινωνικοπολιτικα θεματα,ειναι καταστασεις που προκαλουν μεγαλη ταραχη στην ψυχη η οποια δεν μπορει να απαλλαγει απο την συγχηση που προκαλουν αυτες οι ανθρωπινες αδυναμιες που μεγεθυνουν την επιθυμια για αποκτηση τους ολο και περισσοτερο.Σε κοινωνικα συστηματα οπως το δικο μας και του Επικουρου,οπου ο μεσος ανθρωπος ειναι απογοητευμενος απο την κοινωνια που ζει,ειναι λογικο να δημουργει αντιληπτικοτητες που εκδηλωνουν αρνηση στην πιστη η' την συμμετοχη στα κοινα.Αντιθετως,σε κοινωνιες οπως η Πολις-κρατος,οπου η επαφη στα κοινα ηταν αμεσοτερη,ειναι λογικη συνεπεια η συναισθηση συμμετοχης στην κοινωνια και η πιστη σε αυτην.Αυτο ισως ειναι και το κριτηριο αξιολογησης μιας κοινωνιας ως υγιης η' αρρωστης.Ειναι αλλο πραγμα να εισαι υπηκοος σε ενα κρατικο συστημα,και αλλο πραγμα να εισαι πολιτης αυτου του εθνους.Αμεση συνεπεια των πιο πανω ειναι και ο διαφορετκος καθορισμος βασικων εννοιων σε μια κοινωνια οπως η δικαιοσυνη.Ο Αριστοτελης πιστευει πως η δικαιοσυνη ειναι η,μεσοτητα αναμεσα στην υπερβολη και στην ελλειψη(οπως καθε αρετη),και θεμελιωνεται στην φιλια των ανθρωπων που ενωνονται χαριν της χρησιμοτητας και συμφεροντος.Οι ανθρωποι αντιλαμβανονται το δικαιο με βαση το συμφερον τους.Ο Επικουρος υποστηριζει πως δεν υπαρχει δικαιοσυνη με απολυτη εννοια,αλλα διαφορετικα τροποποιηται αναλογα με τις σχεσεις των ανθρωπων.Οπου τα υφισταμενα δικαια δεν συμφερουν πια την κοινωνια,επειδη αλλαξε η κατασταση των πραγματων,θα πρεπει να τροποποιουνται με βαση το αμοιβαιο συμφερον.
Στο τελικο κομματι που ισχυει για ολους μας,για τον Θανατο που ειναι και το τελος(=σκοπος στα αρχαια Ελληνικα),ο Αριστοτελης θεωρει τον θανατο το φοβεροτερο ολων,και πραγματικα ανδρειο οποιος τον αντιμετωπιζει.Αντιθετα για τον Επικουρο,η αντιληψη αυτη ειναι προιον ανυποστατων και βλαβερων δεισιδαιμονιων.Εχοντας ως σκοπο να απαλλαξει τον ανθρωπο απο το αγχος του θανατου,λεγει πως σαν φυγει ο φοβος,η ζωη γινεται πολυ γλυκεια.Την θεση αυτην την τεκμηριωνει με το επιχειρημα πως ο θανατος ειναι η στερηση των αισθησεων,επομενως οταν μεν εμεις υπαρχουμε ο θανατος απουσιαζει,ενω οταν ο θανατος ειναι παρων,τοτε εμεις δεν υπαρχουμε πλεον.Δεν υπαρχει δηλαδη καμια πιστη σε μεταθανατια κατασταση.Για τον Επικουρο,η αναζητηση της αθανασιας δεν εχει νοημα γιατι οδηγει σε ψυχικη ταραχη,αγχος και δυστυχια.Η σωστη αντιληψη για τον θανατο μας βοηθα να απολαυσουμε την ζωη,οχι γιατι προσθετει απειρο χρονο σε αυτη,αλλα γιατι μας αφαιρει την επιθυμια της αθανασιας και μας βοηθα στην παρθενικη θεαση και απολαυση της καθε στιγμης.Ο σοφος ουτε παραιτηται απο την ζωη,αλλα ουτε και φοβαται τον Θανατο.
Στην συγχρονη κοινωνια,ο μεγαλυτερος εχθρος ειναι το αγχος και οι ψυχικες αρρωστειες(που επιφερουν και τις σωματικες)και καταδεικνυεται πως μαλλον η ανθρωποτητα ακολουθησε κακεκτυπα την σταση του Αριστοτελη,καθως ο μεσος ανθρωπος μπαινει σε διαδικασιες κυνηγιου πολλαπλων στοχων,πολλες φορες μακρυα απο τις δυναμεις του,και παραμερησε τον Επικουρο που μας τονιζε πως αυτοσκοπος μας πρεπει να ναι η καλη και αταραχη ζωη και υστερα ολα τα αλλα...

ΠΟΛΕΜΟΣ ΠΑΝΤΩΝ ΠΑΤΗΡ..

Ενας σωφρων ανθρωπος σε καμια περιπτωση δεν υποστηριζει πως ο πολεμος ειναι κατι καλο και επιθυμητο.Μονο ενας αδαης που δεν εχει ζησει ποτε σε πολεμο,και ο οποιος δεν μπορει καν να φανταστει στο ελαχιστο τι σημαινει,θα επελεγε επιπολαια τον πολεμο.Ωστοσο,πρεπει να διευκρινηστει αν οι ανθρωποι που υποστηριζουν την ειρηνη,επιλεγουν αυτη σκεπτομενοι "πολεμικα" η' αν την επιζητουν μονο και μονο επειδη ειναι υποδουλωμενοι στην μαλθακοτητα και στην καλοπεραση και ειναι διατεθημενοι να ανεχτουν τα παντα αρκει να μην χασουν την καλοπεραση.Επισης πρεπει να δουμε ποιες ειναι η κινητηριες εκεινες δυναμεις που προκαλουν εναν πολεμο και αν εν τελει υπαρχει κατι καλο σε αυτον.Ας το δουμε λιγο επιστημονικα..
Ο Καρολος Δαρβινος ειναι ο επιστημονας που περισσοτερο απο καθε αλλον κλονισε την βιβλικη παραδοση και την πρωτοκαθεδρια που αυτη δινει στον ανθρωπο μεσα στην πλαση.Μεσα στο εργο του "Περι καταγωγης των ειδων.." μιλαει για καποια φυσικη επιλογη στην διαιωνιση των ειδων.Αυτη η "φυσικη επιλογη" της φυσης ειναι ενας μηχανισμος επιλογης των ισχυροτερων ειδων που καταφερνουν να προσαρμοστουν και να επιβιωσουν στην φυση.Μαλιστα,ο αγωνας επιβιωσης των ειδων ειναι σκληροτερος οσο πλησιεστερα βρισκονται τα ειδη αυτα μεταξυ τους διοτι αναγκαζονται να παλεψουν για την ιδια τροφη.Εκει ειναι ακριβως που επενεργουν οι μικρες λεπτομερειες και καποιες θετικες παρεκκλισεις που παιζουν αποφασιστικο ρολο.Οσο σκληροτερος ειναι ο αγωνας για την επιβιωση τοσο πιο γρηγορα προχωρα η εξελιξη των ειδων.Οσο λιγοτερη τροφη υπαρχει τοσο γρηγοροτερη και ποιοτικοτερη εξελιξη επιτυγχανεται λογω της αναγκης να επιβληθουν οι ισχυροτεροι για να κατακτησουν την "τροφη".
Ετσι λοιπον εχουμε ως δεδομενο πως η προσαρμοστικοτητα,η αναπαραγωγικοτητα και η ανθεκτικοτητα στα ειδη ειναι τα στοιχεια που εξασφαλιζουν την επιβιωση και κατ'επεκταση την διαιωνιση.Εδω ειναι που πρεπει να δουμε καποια θεματα για το ανθρωπινο ειδος.Ο ανθρωπος εχοντας εμφυτη την ροπη του προς την ευκολια,και λογω της εξελιξης της τεχνολογιας τεινει να αυτοκαταστραφει σε βαθος χρονου.Πριν οχι πολλα χρονια,η παιδικη θνησιμοτητα ηταν τοσο μεγαλη που μπορεις να πεις πως οσοι καταφερναν να επιβιωσουν και να φτασουν σε ωριμη ηλικια,ηταν πραγματι δυνατοι και ανθεκτικοι οργανισμοι.Ταυτοχρονα,η δημιουργια ισχυρων φαρμακων καθιστουν τις αρρωστειες που καταφερνουν να επιβιωσουν απο τα φαρμακα,πολυ πιο ανθεκτικες και βλαβερες για τον ανθρωπο.Η ιατρικη δηλαδη κατα καποιο τροπο εξουδετερωσε τον μηχανισμο φυσικης επιλογης και βοηθωντας τα ασθενικα ατομα να γλιτωνουν απο τον θανατο,σε συνδυασμο με την δημιουργια πιο ισχυρων αρρωστειων,βλαπτει μακροπροθεσμα την ανθεκτικοτητα της ανθρωποτητας ως ειδος!Συμπερασματικα να πουμε πως η τακτικη των Λακεδαιμονιων οταν γεννιοταν ενα μωρο,να ελενχουν την ανθεκτικοτητα του λουζοντας το με κρασι(καθως θεωρουσαν πως με αυτον τον τροπο ενα αδυναμο θα πεθαινε),ειναι μεγιστη ενδειξη αγαπης για την ανθρωποτητα και μεγιστη προσπαθεια για την εξελιξη της.Να τονισω εδω πως η σημερινη ιατρικη,η οποια οπως και πολλες αλλες επιστημες σημερα,χρησιμοποιηται οχι για την εξασφαλιση μιας καλης ζωης,αλλα για την αποκτηση της γνωσης με απωτερο σκοπο το κερδος,δεν εχει καμια σχεση με τη φιλοσφικη ιατρικη του Ιπποκρατη.Η ιατρικη σημερα ενεργει με σκοπο να πλασσει ασθενικοτερα ατομα που θα εχουν αναγκη περισσοτερα φαρμακα!Μια κατασταση που ειχε μαλιστα εκφραστει απο τον Σωκρατη που ειχε πει πως σε μια κοινωνια που υπαρχουν πολλοι γιατροι αυτη ειναι μια αρρωστη κοινωνια!Ποσο μαλλον σημερα που απο τον απλο γιατρουδακο μεχρι τις φαρμακευτικες εταιριες κολοσσους,επιδιωκεται η μεγιστη προωθηση φαρμακων που τους βολευει.Σε μια εποχη που ο ανθρωπος βομβαρδιζεται απο πολλους και συχνα επιζημιους για την υγεια του τροπους ζωης και διατροφης και υποφερει απο πολλων ειδων ασθενειες,ειναι κατι παραπανω απο απαραιτητος ενας κωδικας υγεινης ζωης που θα χαρακτηριζεται απο την διατηρηση του μετρου που μπορει να οδηγησει στην εγκαιρη αποφυγη δυσαρεστων ασθενειων.Ετσι,σκοπος της ιατρικης θα επρεπε να ειναι η προωθηση μιας υγιεινης ζωης και οχι η προσκολληση στην αρρωστεια και στα κερδοφορα φαρμακα.
Αν τωρα θεωρησουμε ως αντικειμενικο σκοπο του ανθρωπου,αλλα και καθε ειδους,να ωριμασει αναπαραγωγικα και να αναπαραχθει,ετσι ωστε να εξασφαλισει την διαιωνιση,επιτυγχανοντας αυτο,η ζωη του δεν θα εχει περασει ματαια ουτε θα μεινει για παντα παραγκωνισμενος.Συναμα,δευτερευον αλλα ουσιαστικοτατος σκοπος που προκυπτει,ειναι η επιδιωξη της "τελειοποιησης"του ειδους προκειμενου να μεταβιβασθει περισσοτερη ανθεκτικοτητα στις επομενες γεννιες.
Ωστοσο,μπορει καποιος να υποστηριξει πως επειδη ο ανθρωπος ειναι το μοναδικο τραγικο πλασμα που αντιλαμβανεται πως εχει ημερομηνια ληξης,δεν αξιζει καμια προσπαθεια,και πολυ περισσοτερο ισως να θεωρει πως καλυτερα ο ανθρωπος να μην γεννιεται.Πρεπει να ειναι σεβαστη μια τετοια αποψη,ομως ειναι μια καταστροφικη αντιληψη.Για οσους σεβονται το εργο της φυσης και αναγνωριζουν πως τιποτα δεν ειναι τυχαιο,αλλα ολα οφειλονται σε καποια ανεπαισθητη εστω μικρη αλλαγη που με τον καιρο καταφερε να εδραιωθει ως βασικο γνωρισμα του ειδους,τοτε θα πρεπει να διαγνωσουν πως μετεχουν σε κατι μεγαλο,οπου ακομα και η πιο μικροσκοπικη ζωουλα συνδεεται με την αρχεγονη αλυσιδα της ζωης και εχει σημασια για την περαιτερω εξελιξη της.
Γι'αυτο λοιπον,θα πρεπει να αναθεωρησουμε ισως τους λογους που πιστευουμε πως γινονται καποια πραγματα (π.χ. οπως ο πολεμος) στην ζωη και να ενδιαφερθουμε να δημιουργησουμε δυνατους απογονους.Καποιες θεσεις και αντιληψεις μπορει φαινομενικα να φαινονται πως ειναι φιλανθρωπες,σε βαθος χρονου ομως ισως ειναι καταστροφικες.Αν η προσκολληση στην ειρηνη απο τους "φιλειρηνιστες" γινεται λογω μαλθακοτητας και δειλιας,πρεπει να ειναι αξιοκατακριτη.Αν ομως η ειρηνη εκλαμβανεται ως μια πολεμικη αναπαυλα,και ως ενα δωρο της τυχης,τοτε σιγουρα και θα εκτιμηθει αναλογως αλλα και δεν θα μας γεμισει εφησυχασμο και νωθροτητα,κανοντας μας αδυναμους.Μην ξεχναμε επισης πως ολα τα παραπανω περικλειονται σε μια προταση:.. ΠΟΛΕΜΟΣ ΠΑΝΤΩΝ ΠΑΤΗΡ!!